Veertien jaar geleden. Dat is de laatste keer dat Joost Zwartjes levend is gezien. Een onopgehelderde zaak die de Brugse gemoederen blijft bedaren.
Zwartjes, de zaakvoerder van de gelijknamige importeur van Chinese producten, was een geliefd persoon op Sint-Anna, de volkswijk in de Brugse binnenstad. Zo schonk Zwartjes elk jaar een grote som en twee ton slachtafval aan het buurtcomité om de lokale zomerfeesten te organiseren. Het slachtafval werd gretig gebruikt in de hamburgers, maar waar het geld vandaan kwam, wist men echter niet.
"Joost had veel contact met de Chinezen, we wisten wel dat niet alles even koosjer was, maar we stelden ons niet teveel vragen", aldus Bert Verbeke, zedendelinquent en voorzitter van het lokale buurtcomité. Jarenlang sponsorde Zwartjes verschillende initiatieven, tot hij op een dag volledig van de aardbol verdween. Een onoplosbare zaak, zo zegt de politie.
De maanden voor zijn verdwijning verliepen toch hoogst ongewoonlijk, volgens de buurtbewoners. "Opeens werden we overspoeld door Chinezen. Die kwamen alles fotograferen en opmeten. Maandenlang, tot ze opeens volledig uit het straatbeeld verdwenen. En weg was ook Joost."
Meegenomen naar China
Meegenomen door de Chinezen, volgens een overtuigde stamgast van café 't Risico. "Helemaal niet", werpt een andere caféganger hem toe, "ze hebben hem van kant gemaakt en in de Reitjes gegooid." Onze reporter onderzocht beide pistes. Met de hulp van Willy 'Wupper' Deweert speurden we maandenlang de Reitjes af, maar geen spoor van Joost. De enige andere piste was... China. Dus vlogen we naar Shanghai.
Onze contactpersoon, Bam Bho, wachtte ons op. Van het moment dat we de luchthaven buitenwandelden merkten we dat we in de gaten werden gehouden. Onderweg naar het hotel werden we klemgereden. "Why you search Jost? You no find. Especially not in Shang-Hanna! Ha shit, Hung Wei you said name of location! Stupid Hung!" We manoeuvreerden ons uit de situatie en besloten om op zoek te gaan naar 'Shang-Hanna'.
Foto: onze contactpersoon Bam Bho
Shang-Hanna
Shang-Hanna bleek een klein dorpje op het platteland te zijn, net groot genoeg om op onze kaart aangegeven te staan. Wat kon daar nu zo belangrijk zijn? Dat zagen we al snel genoeg, toen we vijftien minuten voor een open brug stonden te wachten. "Dit lijkt wel erg hard op Brugge", lachten we terwijl we onder de Khus-Phort doorreden.
Wat we daar zagen tart alle verbeelding: een volledige replica van het Sint-Annakwartier, tot op het kleinste detail!
We vinden Joost
Nadat we even bekomen waren in de snackbar Chang-Fé Dhe Honglang-Se Vhis-Min, besloten we om de bewoners aan te spreken en naar Joost te vragen. Zonder veel succes, maar net toen we wilden opgeven, hoorden we iets van verderop. "Mo godver, trek nu an me tetten. Kenny! Mo vint toch, oe kommen junder ier?" We hadden Joost gevonden.
"Inderdaad Kenny, zugt an me gat, veertien jaar geleden ben ik vertrokken en heb ik hier Sint-Anna nagebouwd met Chinezen. Destijds zat ik in diepe shit met de belastingen en moest ik vluchten. Maar ik kon Sint-Anna niet achterlaten", zo doet Joost ons zijn verhaal. "Trekt an me lunte, maar zeg het aan niemand hé Kenny."
Na een lang gesprek biedt Joost ons een rondrit aan doorheen 'zijn' Shang-Hanna. "Kenny, lekt an me kloten, zet je vanachter. 'k gan je togen wat da me hier hebben", roept Joost vanop een golfkarretje. We rijden door de Jersualemstraat en passeren de Sint-Annakerk. Alles is er hetzelfde, behalve de mensen. Die zijn... vriendelijker.
Foto: Joost Zwartjes in December 2018
"Mensen zeggen altijd é Kenny, chinezen da zijn onvriendelijke mensen. Ma stik je piet in men oar, dat is e flagrante leugen", vertelt Joost ons. Zwartjes lijkt zijn nieuwe thuis te hebben gevonden en is zeker dat hij niet meer terugkomt. Na veertien jaar is de mysterieuze verdwijning dan ook opgehelderd. "Kiek, Kenny. Stik je vust in me gat, ma ze mogen allemaal rotten in Brugge."
